Sabbats en Esbats

 

 

 

In het paganisme staat de relatie met de natuur centraal. Om de cyclus rondom de natuur te vieren had men in vroeger tijd verschillende rituelen en feesten. Denk maar aan oogstfeesten etc. Ook binnen de verschillende stromingen binnen de hekserij vieren we deze feesten, ze worden jaarfeesten of sabbat genoemd. Er zijn acht jaarfeesten.

 

 Deze feestdagen zijn onder te verdelen in 2 groepen, namelijk de 4 grote jaarfeesten en de 4 kleine jaarfeesten. De 4 grote jaarfeesten zijn van oorsprong landbouwfeesten/oogstfeesten. Hieronder vallen Samhain, Imbolc, Beltane en Lughnasadh. De 4 kleine jaarfeesten zijn aan de jaargetijden gebonden. Dit zijn Yule (winter), Ostara (lente), Litha (zomer) en Mabon (herfst).

 

De feestdagen worden weer gegeven in het Jaarwiel, als symbool van de cyclus die de natuur vormt. Ze symboliseren de natuur die veranderd door de seizoenen. Door het vieren van deze feestdagen is er verbinding met de processen in de natuur en in het eigen leven.

 

De dag waarop een feestdag valt is gebaseerd op de astrologische stand van de zon. Omdat dit niet ieder jaar precies hetzelfde is, kan het zijn dat de exacte datum een dag verschilt.

 

Wat betekend Equinox ?

De equinox is het fenomeen waarop de zon bijna loodrecht boven de evenaar staat. Je hebt de lente-equinox en de herfst-equinox. De dag en nacht zijn ongeveer even lang.

Dan heb je ook nog de winter en zonnewende. Of mid-winter en mid-zomer. Bij mid-winter is de nacht het langst en de dag het kortst. Bij mid-zomer is de dag het langst en de nacht het kortst.

Midwinter wordt ook wintersolstitium genoemd. 

Midzomer heeft altijd al erg tot de verbeelding gesproken a Midsummer nights dream van Shakespeare is er een goed voorbeeld hiervan. Liefde en magie hebben een belangrijke rol in dit toneelstuk.

 

 

Rae Beth heeft een boek geschreven genaamd: "Brieven van een Heks". De jaarfeesten, herkomst en tradities worden hierin beschreven.

 

 

De 8 jaarfeesten of Sabbats


Toen ik een aantal jaar geleden voor het eerst een jaarfeest vierde was dit Samhain. Ik moest die dag werken en heb tijdens mijn pauze bij Himalaya in Rotterdam een pentagram hanger gekocht. Ik wist nog geen bal van hekserij maar had wel het idee dat als ik het stil hield voor mijzelf en anderen ik zeker niets zou leren, dus zo gezegd zo gedaan en ik dus mijn hanger gekocht. En een soort uit de bezemkast gekomen. Op internet had ik af en toe wel wat informatie gezocht en zodoende was ik achter de betekenis van Samhain gekomen.

Het leek mij een heel mooi feest om voor een allereerste keer bewust te vieren. ’s Avonds was ik alleen thuis, ik trok mijn mooiste kleding aan en begon na te denken over een ritueel. Wat ik had gelezen was dat Samhain een soort oud en nieuw voor heksen was, een mooi feest om het jaar te overdenken en te overwegen wat je volgend jaar zou willen doen, daarnaast ook de Godin danken voor alle opgedane levenservaring van dat jaar. Ik had een soort koekjes gemaakt waarin ik het symbool voor de Godin, de maan, de zon, het pentagram had gekerfd. Tijdens het maken van het deeg voor de koekjes had ik een zelfgemaakte rijm gemaakt die ik elke keer herhaalde bij het kneden en maken van de koekjes. Ik had de koekjes buiten gezet voor alle geesten die in de nacht terug zouden komen en in een schaal had ik een briefje gedaan met zaken die ik wilde afleren, anders wilde doen etc. en dat briefje in de fik gestoken en het as van mijn balkonnetje gegooid en weg laten voeren door de wind.

Ik had stokjes wierrook aangestoken en kaarsen en heb tot de kleine uurtjes op mijn balkon gehangen, thee gedronken en een Tarot voor het aankomende jaar gelegd. Ik woonde toen 4 hoog, midden in de stad. Afijn de volgende ochtend keek ik naar buiten en de schaal met koekjes was helemaal leeg…….

En dat vond ik toch machtig, katten kwamen zelden op mijn balkon omdat het toch aardig hoog was en niet zo makkelijk te bereiken, en vogeltjes zouden misschien wel kruimeltjes eten maar er toch zeker niet met een hele koek vandoor gaan.

Dit was dus mijn eerste jaarviering en ik denk daar nog vaak aan terug, het gestuntel, niet zeker weten of je het wel goed doet, de intentie van de rituelen etc. Inmiddels ga ik anders om met het vieren van jaarfeesten, kijk ik veel meer naar de natuur en ben ik er bewuster mee bezig. Er gebeuren soms nog steeds “magische” dingen rond een viering, ik krijg een mooie droom of situaties die al wat langer aan de gang zijn komen “ineens” tot een einde. En dat vind ik erg mooi.

 

 

 

 

Samhain (uitspraak 'sauwien') - 31 oktober/1 november

 


Oud Iers seizoensfeest, wat voor pagans het begin van het nieuwe jaar is. Voor de Kelten was Samhain de overgangsperiode tussen de zomer en de herfst. Men geloofde dat in deze nacht de sluier tussen de werelden dun is. En dat er contact gemaakt kon worden met de andere wereld en de bewoners daarvan. Ook kon men makkelijker contact maken met voorouders en overleden geliefden en familie. In de kosmische wereld wordt een dankwoord of intentie om te bedanken heel erg op prijs gesteld. Samhain is ook het feest om stil te staan bij dierbaren die overleden zijn. Samhain is het Gaelic woord voor November.

 

Samhain 31 oktober

Voedsel en drank : Appels, noten, pompoen, (hazel) noten, vleesgerechten, appelthee, Bier, pompoenbrood

Planten en kruiden : Salie, Basilicum, Nachtschade, Hazelaar, Kattenkruid, Sandelhout, Valeriaan, Eik, Majoraan

kleuren : Rood, oranje, bruin, zwart, donkergeel

Godinnen : de Morrigan, Lilith

Goden : Hades, Kronos,

Magische handelingen : Divinatie en gedenken/herdenken, vieren nieuwe jaar. Een bord met eten extra dekken voor overledene en een lantaarn aansteken zodat overledene en dierbaren de weg kunnen vinden.

Karakter:  Afscheid, dood, einde en nieuw begin. De God van de zon is dood en verlaat de levende wereld na Samhain, hij gaat op weg naar de schoot van de moedergodin.

Wierrook:  Sandelhout, Salie, Nootmuskaat, Mint, Mirre, Appel

Edelstenen: Carneool, gele agaat, lapis lazuli, obsidiaan, onyx, saffier, zwarte en Rode Stenen.

 

 

 

 

Yule (uitspraak 'joel') - 21 december

(Midwinter)
Het wintersolstitium of winterzonnewende. Dit is de langste nacht van het jaar en het feest van de terugkeer van het licht.  Van nu af aan zullen de dagen weer langer worden. Het groen van de kerstboom, huls en de kaarsjes in huis herinneren aan het leven en het licht wat in de lente weer merkbaar zal worden. Vroeger hing men vruchten in de boom om een gunstige oogst te vragen. En om te bedanken dat men de winter door was gekomen.

 De Godin of Moeder aarde wordt herdacht, zij zorgt dat het licht terug zal komen. Het is het Keltische Midwinter feest.

Wat ik een mooi gebruik vind is om heel de nacht wakker te blijven en het eerste zonlicht te begroeten. Onder aan de pagina staat een mooi Yoel of Yule verhaal.

 

Yule 21 december

Voedsel en drank: Ananas, Bosbes, Kaneel, Kruidnagel, Nootmuskaat, Gember, peperkoek, amandelkoekjes, knoflookbrood.

Planten en kruiden : Ceder, Den, Eik, Hulst, Jeneverbes, Laurier, Maretak, Mirre, Wijnruit en

Wilg

Kleuren: Rood, Wit, Goud, Groen, zilver

Godinnen: Hectate, Pandorra

Goden: Eik Koning, Apollo, Horus

Magische handelingen: Mediteren, Yule blok maken, mag ook een soort boomstamcake zijn. Yule boom maken met mooie glanzende vruchten erin, tegenwoordig dus de kerstballen en lichtjes. Wachten tot de zonsopgang.

Karakter:  Het licht komt terug, de Zonnekracht neemt toe. De Zon staat in sommige tradities voor het mannelijke. Zonder het mannelijke kan  Moeder aarde niet in bloei komen te staan. De Zonnekracht zal aan kracht toenemen om Moeder Aarde te laten groeien en bloeien, de incarnatie van de god begint te groeien. De dag is het kortst en de nacht het langst, maar vanaf nu zal de dag en het licht langer worden.

Wierrook : Kaneel en kruiden, Mirre, dennen

Edelstenen : Bloedsteen, graniet, robijn, tijgeroog, toermalijn.

 


 

Imbolc (uitspraak 'immolc') - 1/2 februari

 

Het feest van de bevruchting van de aarde. Er zijn al enkele tekenen van leven zichtbaar. Er komen al kleine knopjes aan de struiken en de krokussen komen boven de grond. De meeste groei speelt zich nog onder de grond af. Deze dag is ook gewijd aan de Keltische Godin Brigid (in onze streken ook wel Brigitta genoemd), de Godin van het licht, de inspiratie, smeedkunsten en genezing.
Een oud gebruik is het maken van Brigittapoppen. Dit waren poppetjes van stro die op de avond van Imbolc in huis werden gebracht en in een bedje werden gelegd. Ook het branden van vuur hoort bij dit feest. In Kildare heb je het eeuwige vuur ter ere van Bridgit.

 

Voedsel en drank: Basilicum, Braam l, Kaneel, Laurier, cake, abrikoosthee, zaden.

Planten en Kruiden: Basilicum, Braam, Kaneel, Klaver, Laurier, Rozemarijn, Wilg

Kleuren: Geel, Roze, Wit

Godinnen: Brigid

Goden: De jonge God, Pan, Herne

Magische handelingen: Bridgid kruis maken, huis en haard zuiveren, afstand doen van de winter en het verwelkomen van de Lente door bijvoorbeeld kaarsen te branden en de wedergeboorte van het licht te vieren 

Karakter: De godin draagt de vrucht in haar schoot/buik en deze staat op het punt om geboren te worden. Imbolc is een tijd van reiniging, de akkers voorbereiden op wat gezaaid gaat worden, bedenken van nieuwe plannen en het richten van je pijlen op bepaalde doelen voor het komende jaar

Wierrook: Laurier, Mirre en Sandalhout

Stenen: Amethist, carneool , chysopraas, citrien, gele toermalijn, , graniet, groene toermalijn , heldere kwarts , onyx, rozekwarts , turkoois.

 

 

 

 

Ostara (uitspraak 'ostarra') - 21/22 maart

(Lentefeest)


Ostara wordt ook wel de voorjaarsequinox genoemd. Op deze dag zijn donker en licht in evenwicht. Dag en nacht duren even lang. Met Ostara wordt de overwinning van het licht op de duisternis gevierd, In de natuur is groei duidelijk te zien. Symbolen van deze vruchtbaarheid zijn de eieren, konijnen en bloemen. Ostara of Eostre is de Germaanse Godin van de dageraad. Haar naam slaat op het Oosten waar de zon opkomt. De Haas is eigenlijk een kip die constant haar eieren verstopte, dit ontstemde Ostara dusdanig dat zij de Kip in een Haas veranderde met als opdracht de eieren te zoeken. 

 

Ostara 19-22 maart


Voedsel en drank : Aardbei, hard gekookte eieren, honingcake, zonnebloem en pompoenpitten, wafels met melk, punch, lindebloesemthee, vruchten

Planten en Kruiden : Eik, Hysop, Iris, Jasmijn, Kamperfoelie, Krokus, Linde, Paardenbloem, Roos, Vijfvingerkruid en Viooltjes.

Kleuren : Pastelkleuren, blauw, geel, groen, goud en rood

Godinnen : Eostra, groene Godin

Goden Ostara de groene God

Magische handelingen Tuin aanleggen, wandelen, dank brengen aan de natuur, eieren beschilderen

Karakter De god wordt geboren uit de schoot van de moedergodin en neemt meer in kracht toe. Alles is jong en groeit. De Lente Equinox, dag en nacht zijn even lang.

Wierrook Jasmijn, Roos, Viooltjes

Edelstenen Amethist, aquamarijn, heliotroop, maansteen, rode jaspis, rozenkwarts

 

Beltane of Beltain (uitspraak 'belteen') - 1 mei

(Meiavond, Meifeest)


Beltane is samen met Samhain de belangrijkste sabbat die de heksen vieren. Deze 2 feesten zijn elkaars tegenpolen in de cyclus van het jaar. Zo staat Samhain voor de dood en Beltane dus voor het leven. Oorspronkelijk werden in de dorpen meipalen of meibomen opgericht, die vaak versierd werden met linten. Daaromheen werd dan door jonge mensen gedanst. Alles staat nu in volle bloei en in de weilanden zijn jonge dieren te zien. Dit is een feest van vrolijkheid voor het nieuwe leven wat nu overal aanwezig is. Het vruchtbaarheidsfeest, het Mei feest en de Mei boom zijn hier van afgeleid, ook de Walpurisnacht van de Kelten hangt samen met het feest om vruchtbaarheid te vieren. Tijdens de Walpurisnacht (de nacht voor Beltane) werd een groot vuur gemaakt van 9 verschillende houtsoorten en wie samen over het vuur sprong bracht het jaar met elkaar door. Het samengaan van de Godin en de God wordt gevierd. De God is een jonge God een Sater die vol in zijn kracht staat. Beltane vinden we tegenover Samhain op het jaarwiel, het begin van de zomer.

 

Beltane 1 mei

Voedsel en drank: Amandel, Appel, mede

Planten en Kruiden: Berk, Daslook, Eik, Engelwortel, Es, Goudsbloem, Hondsdraf, Kamperfoelie, Klimop, Lieve vrouwe bedstro, Margriet, Marjolein, Meidoorn, Opium, Roos, Rozemarijn, Sint Janskruid, Seringen, Sleutelbloem, Spar, Valeriaan, Varen, Vijfvingerkruid, Passiebloem

Kleuren : Blauw, geel, groen,oranje,rood,roze,wit

Godinnen : MoederGodinnen, godinnen van sexualiteit en huwelijk

Goden : Jacht Goden, jeugdige vader, vruchtbaarheidsgoden

Magische handelingen : Weven, Vlechten, Bloemen verzamelen een Meipaal maken. De liefde bedrijven.

Karakter : Het is het feest van de liefde van de god en de godin. Het is het feest van de voortplanting en de samensmelting van man en vrouw. De sluier tussen de werelden van leven en dood is, net als bij Samhain, dun. Dit keer wordt het leven geëerd en gevierd. Beltanevuren worden aangestoken om de vruchtbaarheid te zegenen. De zomer is begonnen

Wierrook : Roos, Seringen

Edelstenen : Bloedsteen, karbonkel, oranje carneool, rozékwarts, saffier, smaragd, vuuropaal.

 

 

 

Litha (uitspraak 'lita') - 21/22 juni

(Midzomer)


De zomerzonnewende. Dit is de langste dag van het jaar, vanaf deze dag zullen de dagen weer korter worden. De zon staat nu op het hoogste punt. 

De dagen werden steeds langer tot aan deze dag, de zon gaat langzaam weer afnemen, de dagen worden al weer wat korter. De Godin en de God komen op spiritueel vlak samen, trouwen of handfasting is nu een mooi moment.

De Eikkoning zal zijn kroon weer langzaamaan aan de Hulst Koning gaan geven

 

Litha 21 juni

Voedsel en drank:  Citroen, Tijm, Venkel, Kers, Mede, verse groente en fruit, broden en citroenkoekjes

Planten en Kruiden : Bijvoet, Den, Eik, Goudsbloem, IJzerhard, Kamille, Klaver, Madeliefjes, Margrieten, Roos, Saffraan, Sandelhout, Sint janskruid, Slangenkruid, , Valkruid, , Vlier, Ylang Ylang

Kleuren : Blauw,bruin, geel,goud, oranje,rood

Godinnen : Aphrodite, Freya, Moeder Aarde, Venus

Goden : Hathor, Eik en Hulst Koning

Magische handelingen: Verwerken van kruiden

Karakter: Op Litha wordt het heilige huwelijk van de god en de godin gevierd. Het is de langste dag en de kortste nacht van het jaar. De zon is op het toppunt van zijn kracht. Na deze dag worden de dagen steeds korter en de nachten weer langer. Er is overvloed en er is energie. Alles komt dichter bij het punt om te oogsten, zowel letterlijk als figuurlijk.

Wierrook : Roos, Sandelhout, mirre, lavendel

Edelstenen : Diamant, jade, lapis lazuli, smaragd, tijgeroog.

 

 

 

Lughnasadh (uitspraak 'loenesse') - 1 augustus

(Lammas)


Oorspronkelijk het grote oogstfeest. Op deze dag werd de Graankoning (de verpersoonlijking van het graan) geeerd, die zich opoffert met de oogst en het zaad levert voor de nieuwe oogst voor de nieuwe oogst van het komende jaar. Dit feest wordt traditioneel gevierd met brood gebakken van het eerste graan.

 

Lammas/Lughnasadh 1 augustus

Voedsel en drank Er wordt brood gebakken ter ere van Lugh. Bosbes, Graan, Rijst, Tarwe, Saffraan, mais, noten en fruit, brood, honing, appelcider

Planten en Kruiden Acacia, Aloë vera, Eik, Eucalyptus, Ginseng, Heide, Lavendel, Maïs, Mirre,, Zonnebloem

Kleuren Pastelkleuren, donkergeel, goud, groen, oranje, rood

Godinnen Moeder Godinnen, OogstGodinnen

Goden OogstGoden, ZonneGoden, Ra

Magische handelingen Planten verzorgen, oogsten van fruit, natuurwandelingen maken.

Karakter De god heeft zichzelf opgeofferd (dood) voor de oogst zodat het volk bevoorraad is voor de winter. Dankzij zijn dood zal de rest overleven

Wierrook Calendula, Heide, Sandalhout

Edelstenen Chrysoliet, citrien, olivijn , periodoot ,

 

Mabon (uitspraak 'meebun') - 21 september

(Herfstfeest)


De herfstevening, dag en nacht zijn weer even lang. De duisternis zal de overhand krijgen op het licht. Traditioneel het dankfeest voor de laatste oogst om de winter mee door te komen. Feest om terug te kijken naar de afgelopen maanden en dankbaar te zijn voor de goede dingen in het leven.

 

Mabon 19-22 september

Voedsel en drank : Appel, Bosbes, andere bessen, druiven, wijn, brood, noten, wortelen, aardappels

Planten en Kruiden : Asters, Benzoë, Ceder, Den, Distels, Druiven, Eik, Goudsbloem, Hazelaar, Hop, Kamperfoelie, Mirre, Passiebloem "Roos, Salie, Tabak.

Kleuren : Bruin, diep goud, indigo, oranje en violet

Godinnen : Fruit Godinnen

Goden : Oogst Goden en Wijn Goden

Magische handelingen: Wijn maken

Karakter: Er is overvloed aan eten en er wordt dankbaarheid getoond aan de god die het leven verliet om te kunnen oogsten. Hij is nu in rust voor hij met Samhain op weg gaat naar de onderwereld waar de moedergodin op hem wacht. Het werk is gedaan, nu volgt er rust. Dag en Nacht zijn weer even lang.

Wierrook : Jeneverbes, mirre, salie, sandelhout

Edelstenen : Amethist, carneool, gele agaat, gele edelstenen, lapis lazuli, saffier.

 

 

 

 

 

 

Yule: Het verhaal van de Eik- en Hulstkoning

 

 

 

Het is heel koud, maar helder. De zon schijnt fris op de stenen. Al eeuwenlang geven de stenen het hoogste en het laagste punt van het pad van de zon aan. Wie zit daar in het midden van de cirkel van de stenen? Een stevige figuur, met de aarde verbonden? Het is de Eikkoning die wacht. Hij wacht, in duisternis, in stilte. Hij wacht op de komst van zijn broer de Hulstkoning. Dan mag zijn licht weer toenemen, is het zijn tijd. De opgaande zon, de bloei en kleur. De oude Hulstkoning nadert, moe. Het is zijn tijd om te rusten. Het is zijn tijd om de kroon af te staan aan de zijn broer de Eikkoning. De Eikkoning hoort voetstappen en vraagt. EIK: “Heer, wat is uw naam?” HULST: “Dat is geen erg moeilijk antwoord! Ik ben Arawn, Heer van het Afnemende jaar. Ik ben de Koning der Hulst, Ik laat de bladeren vallen, Ik breng duisternis in het land, Ik verban de warmte van de Zomer, En verwelkom de ijzige kou van de Winter. En u heer , wat is uw naam?” EIK: “Dat is geen erg moeilijk antwoord! Ik ben Hafgan, Heer van het Wassende jaar. Ik ben de Koning der Eiken, Ik breng de bladeren terug, Ik breng leven op de Aarde, Ik verban de kou van de Winter, En verwelkom de warmte van de Lente. Broer, waar komt u vandaan?” HULST: “Dat is geen erg moeilijk antwoord! Ik kom uit Annwn, de andere wereld,

En als de eik het sterkst is, word ik geboren in deze wereld, Ik rijd op het paard van Rhiannon om mijn troon op te eisen, Mijn koude adem zal de weg vrij maken voor de komst van de winter, En het land zal baden in de schoonheid van ijs en duisternis, Terwijl ik groei, in uw hart, Breng ik vrede, reflectie en vernieuwing. En u mijn broer, waar komt u vandaan?” EIK: “Dat is geen erg moeilijk antwoord! Ik kom uit Annwn, de andere wereld, En als de hulst het sterkst is, word ik geboren in deze wereld, Ik word geroepen door het gezang van de vogels van Rhiannon, De warmte van mijn adem zal de weg vrij maken voor de komst van de zomer, En het land zal baden in de schoonheid van kleur en licht, Nu de aarde geregeerd wordt door ijs en Winter, Breng ik licht, warmte en vreugde, Broer, wat voor kunsten beoefent u?” HULST: “Dat is geen erg moeilijk antwoord! Ik geef ruimte aan gedachten, Breng vernieuwing vanuit de duisternis, Breng rust in leven, en verandering, Ik ontsteek het innerlijke vuur, En versnel de hartslag van de beesten, Ik zing het lied van de winter, Tranen van ijs, Het leven komt terug waar dromen samenkwamen, Geliefden warmen zich bij elkaar, En nieuw leven ligt verborgen, goed bewaard, Onder mijn mantel van kou, toch warm,, En u mijn broer, wat voor kunsten beoefent u?” EIK: “Dat is geen erg moeilijk antwoord! Ik vrolijk het verdrietige hart op, Ik breng licht in de donkerte, Geef het verborgen groen warmte, Geef de dieren hun jongen, Mijn Barden zingen op hun vleugels, Ik zing het lied van de zomer, Leven komt terug, waar dromen zijn gedacht,

Geliefden warmen zich op het veld, En zij liggen onder de sterren, en de zon. En ik ben hier, mijn broer, om mijn kroon weer op te eisen.” HULST: “Neem de kroon, maar weet, Al ben jij, Eik, nu koning, Mijn kou zal toenemen, Donkerte zal terugkomen, Sneeuw zal vallen, De bladeren verdwijnen, Vanaf nu regeert de kracht van het licht, Ik bewaar de koude goed, Totdat mijn tijd weer daar is, Imbolc.

 

Yule


Terwijl mijn adem wolkjes maakt,

Mijn voeten kraken in de sneeuw….

Zie ik de Hulst Koning zijn kroon opeisen.

En weet ik dat de kortste dag is aangebroken….


Bij het maken van mijn Yule blok,

Mijmer ik over een jonge God en een jonge Godin

Die het licht zullen laten terugkomen, tot het de kortste nacht zal zijn

En na de langste nacht, in mijn gedachten komen de eerste zonnestralen boven de horizon uit….

Het licht heeft gewonnen.

 

 

 

 

 

 

 

Esbats


De Esbats zijn de feesten die we vieren met iedere volle maan. Iedere volle maan heeft zijn eigen gebruiken en een eigen naam. Ieder jaar worden er 13 volle manen gevierd wat dus neerkomt op iedere maand een volle maan en dus iedere maand een esbat. Per traditie verschilt de naam van de esbat wellicht echter, ze worden alle 13 gevierd.

Maankalenders:

 

In grotten aan de kust van Duitsland en Frankrijk zijn uit de oertijd (Paleolitisch) al tekeningen gevonden die zouden kunnen duiden op een maankalender en sterrenkalender. Deze maankalenders werden vaak op kleine stukken steen of stukken gebot gekerfd zodat ze mee genomen konden worden op de jacht of tijdens reizen. Er werd gekozen voor de maan omdat deze in een kortere tijd dan de zon, veranderingen liet zien die ook weer een weerspiegeling op de natuur had en op de mens. Ook kwamen de vier fasen overeen met de vruchtbaarheid van de vrouw. Naast de observaties van de maan werd er ook al naar de sterren gekeken.


De Sumeriers waren waarschijnlijk 1 van de eerste volken die een maankalender maakte geheel gebaseerd op de herhaling van de maanfasen. De maanden begonnen op de eerste dag dat de nieuwe maan zichtbaar was. In de oudheid zie je maankalenders en combinaties van maan en zon kalenders. Ze hebben allemaal gemeen dat de mens de tijd vastlegde aan de hand van de natuur en de wisselingen daarin.
Naast bovenstaande stammen en volkeren vindt je overal maankalenders terug, De Kelten hadden maankalenders en gaven aan elke periode een speciale betekenis, ook in Japan kom je maankalenders tegen en tegenwoordig wordt er nog steeds met een maankalender gewerkt bij het vaststellen van bijvoorbeeld de datum waarop de Ramadan plaats gaat vinden of wanneer Pasen gevierd gaat worden,

 

Het vieren van een maanfeest wordt Esbat genoemd. De Esbat wordt gevierd bij de 1e volle maan en elke volle maan (13 in een jaar) heeft een eigen thema. De maan wordt geassocieerd met de kleur zilver en het vrouwelijke aspect. Het symbool voor de Godin zijn twee halve maansikkels met de volle maan ertussen dit kun je ook wel de drievoudige Godin noemen, die drie fasen van de Godin, de Jonge vrouw, de Vruchtbare vrouw en de Wijze vrouw. Ook de menstruatie van de vrouw komt overeen met de maancyclus, wat weer voor vruchtbaarheid en mystiek en intuïtie staat. Naast de symbolische betekenis heeft de maan ook invloed op de energie huishouding van mens en natuur (bijvoorbeeld waterstanden die reageren). Tijdens volle maan lijkt alles wel te zinderen van energie en lijkt tijdens afnemende maan wel alsof er stilstand is. De maan herinnerd heksen aan de drievoudige Godin, de kracht van de natuur, het mystieke van de natuur en stelt ons in staat om tijdens volle maan onze krachten (denk aan divinatie etc.) te ontdekken en te leren

beheersen. Dit geldt ook voor mannelijke heksen ondanks dat ze misschien niet de verbinding van een maandelijkse cyclus hebben. Vaak wordt er een link gelegd met bomen, dit komt voort uit de oude gebruiken van de Kelten. (Keltische maan-boom kalender)

 

Er zijn in het paganisme verschillende benamingen voor de volle manen, de maan wordt dan ook aan een bepaald thema gelinkt. Naast het vieren van de volle maan kun je ook de nieuwe maan vieren. De maan heeft verschillende fase. De nieuwe maan is de fase waarin de maan niet te zien is. nieuwe maan is bij uitstek de tijd voor rituelen die een nieuw begin positief beïnvloeden. De verschillende fase van de maan zijn: nieuwe maan, wassende maan, volle maan en afnemende maan.

 

Ongeveer eens per 2,5 jaar is het tweemaal Volle Maan in 1 maand. Deze tweede volle maan wordt blauwe maan genoemd.